Thiết kế kỹ thuật là gì? Những thông tin bạn cần biết về thiết kế kỹ thuật

Trong lĩnh vực xây dựng, chắc hẳn hình ảnh các công trình xây dựng lớn đã không còn quá xa lạ. Tại những công trình này thì chủ đầu tư thường mời các công ty (nhà thầu) đảm nhận trực tiếp thi công công trình. Nhưng trước khi bắt tay vào triển khai thi công xây dựng thì nhất định phải trải qua các bước thiết kế. Vậy thiết kế kỹ thuật là gì? Thiết kế kỹ thuật có vai trò như thế nào? Hãy cùng Thép Trí Việt tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

Thiết kế kỹ thuật là gì?

Theo Luật xây dựng Việt Nam được ban hành vào năm 2014, thiết kế kỹ thuật được định nghĩa cụ thể như sau: “Thiết kế kỹ thuật là thiết kế cụ thể hóa thiết kế cơ sở. Sau khi dự án đầu tư xây dựng công trình được phê duyệt. Nhằm thể hiện đầy đủ các giải pháp, thông số kỹ thuật và vật liệu sử dụng phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật được áp dụng. Là cơ sở để triển khai thiết kế bản vẽ thi công.”

Vai trò của thiết kế kỹ thuật 

Thiết kế kỹ thuật được coi là công đoạn quan trọng không thể thiếu trong mỗi dự án xây dựng, mức độ quan trọng  chỉ xếp sau thiết kế cơ sở. Nhìn chung, thiết kế kỹ thuật có vai trò như sau:

Kiến trúc tham chiếu

Thiết kế kỹ thuật chính là bản thiết kế cho bất kỳ triển khai hệ thống thành công nào. Kiến trúc tham chiếu là nền tảng cho việc lắp ráp giải pháp. Đặc biệt, kiến trúc tham chiếu còn đóng vai trò là bằng chứng cho sự hợp lệ của thiết kế kỹ thuật.

Khả năng thích ứng

Bạn có biết, việc chọn một thiết kế có thể thích ứng với các yêu cầu, xu hướng và tích hợp các công nghệ mới thường gặp rất nhiều khó khăn. Chính vì vậy mà việc thiết kế kỹ thuật là điều bắt buộc để dự đoán trong tương lai. Căn cứ vào bản thiết kế kỹ thuật để có thể điều chỉnh công trình sao cho phù hợp.

Tự động hóa

Tự động hóa có nghĩa là tự động mở rộng quy mô cho đến khi xoay vòng tệp, đây được xem là chìa khóa cho hệ thống hiệu quả có thể quản lý. Quá trình xác định và nhúng các công cụ thích hợp để tự động hóa trong quá trình thiết kế sẽ giúp loại bỏ các lý do không thể thực hiện trong quá trình gửi chúng sau này.

Thiết kế kỹ thuật được áp dụng như thế nào?

Trong ngành xây dựng thì dự án đầu tư xây dựng có thể có một hoặc nhiều loại công trình. Trong mỗi loại công trình lại có một hoặc nhiều cấp công trình nhỏ. Chính vì vậy mà tùy theo loại, cấp của công trình và hình thức thực hiện dự án mà việc quy định số bước thiết kế xây dựng công trình sẽ được chủ đầu tư quyết định.

Thiết kế kỹ thuật chỉ có đối với những công trình thiết kế 3 bước. Gồm có thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công. DanaSun xin chỉ rõ cụ thể như sau:

• Đầu tiên là Thiết kế một bước: Đây là thiết kế bản vẽ thi công được áp dụng đối với những dạng công trình có yêu cầu lập Báo cáo kinh tế và kỹ thuật đầu tư xây dựng.
• Thứ 2 là Thiết kế hai bước: gồm thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công. Thiết kế này được áp dụng đối với những công trình phải lập dự án đầu tư xây dựng.
• Thứ 3 là Thiết kế ba bước: gồm thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công. Thiết kế 3 bước được áp dụng đối với những công trình phải lập dự án đầu tư xây dựng có quy mô lớn. Đồng thời các dự án này có yêu cầu kỹ thuật và điều kiện thi công có tính chất phức tạp.
• Cuối cùng là Thiết kế theo các bước khác (nếu có): đối với loại thiết kế này thì tùy theo thông lệ quốc tế thì sẽ có những bước thiết kế khác nhau.

Những nội dung trong bộ hồ sơ thiết kế kỹ thuật cần có

Như đã biết, hồ sơ thiết kế kỹ thuật có vai trò cực kỳ quan trọng, trong bất kỳ giai đoạn nào trong thi công, hồ sơ thiết kế kỹ thuật cũng cực kỳ cần thiết. Thông thường, một bộ hồ sơ thiết kế kỹ thuật chuẩn gồm 3 nội dung chính sau đây:

Phần thuyết minh

• Thuyết minh tổng quát
• Căn cứ để lập bản thiết kế kỹ thuật.
• Nội dung cơ bản của dự án đầu tư được chủ đầu tư phê duyệt.
• Danh mục quy chuẩn gồm các tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng, thiết kế mẫu được sử dụng.
• Nội dung tóm tắt đồ án thiết kế được chọn và các phương án so sánh đi kèm.
• Các thông tin và chỉ tiêu cần đạt được của công trình theo phương án thi công được chọn.
• Điều kiện tự nhiên, tác động của môi trường bên ngoài, điều kiện kỹ thuật chi phối bản thiết kế.
• Tài liệu địa hình, địa chất cho công trình, thuỷ văn, khí tượng và động đất tại khu vực thi công xây dựng.

• Điều tra tác động môi trường gây ảnh hưởng đến chất lượng công trình.
• Những điều kiện phát sinh sau khi lập dự án đầu tư cho công trình

Phần kinh tế kỹ thuật:

• Thông tin về năng lực, công suất thiết kế và các thông số liên quan đến công trình.
• Phương án, danh mục, tiêu thụ sản phẩm, chất lượng sản phẩm sử dụng khi thi công.
• Những chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật và hiệu quả đầu tư cho công trình.

Phần công nghệ:

• Phương pháp sản xuất cũng như phương pháp bố trí dây chuyền công nghệ sản xuất và sử dụng.
• Tính toán và lựa chọn thiết bị thi công phù hợp.
• Biện pháp an toàn lao động và an toàn sản xuất. Kèm theo phương án phòng cháy nổ chống độc hại, vệ sinh công nghiệp, bảo vệ môi trường sinh thái.

Phần kiến trúc xây dựng:

• Bố trí tổng mặt bằng, diện tích xây dựng cũng như bố trí vị trí xây dựng công trình được thể hiện trên bản đồ.
• Giải pháp về kiến trúc, nền móng, kết cấu chính,…
• Giải pháp kỹ thuật xây dựng: kết cấu chịu lực chính, nền móng có bản tính kèm theo nêu rõ cơ sở thực hiện cũng như phương pháp và kết quả tính toán.
• Lắp đặt thiết bị và trang trí nội thất cho công trình.
• Các hệ thống hạ tầng kỹ thuật như cấp điện, cấp nhiệt, cấp nước, hệ thống thoát nước, thông tin, điều khiển tự động, báo cháy… kèm theo đó là bản tính nêu rõ phương pháp và kết quá tính toán.
• Tổ chức giao thông và thiết bị vận tải phù hợp với đặc điểm công trình.
• Hệ thống trang trí bên ngoài như trồng cây xanh, sân vườn, lối đi…
• Tổng hợp khối lượng xây lắp, vật tư chính, thiết bị thi công cho từng hạng mục công trình và toàn bộ công trình. Từ đó, so sánh rõ các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật của các phương án thiết kế để đưa ra lựa chọn tốt nhất.

Phần bản vẽ

Đối với phần bản vẽ sẽ bao gồm những nội dung sau đây:

• Hiện trạng mặt bằng và vị trí thi công của công trình được thiết kế trên bản đồ.
• Tổng mặt bằng cần để bố trí chi tiết cho từng hạng mục công trình và các hệ thống kỹ thuật.
• Các bản vẽ chuẩn bị kỹ thuật trên khu đất xây dựng dùng để san nền, thoát nước. Riêng đối với những công trình hạ tầng ngoài nhà thì có đường, hệ thống điện- nước cũng như các công tác bảo vệ môi trường,…
• Các công nghệ được sử dụng trong thi công và vị trí các thiết bị chính.
• Hệ thống mặt bằng, mặt cắt ngang, cắt dọc chính cùng các mặt đứng của các hạng mục trong công trình.
• Hệ thống các công trình phụ và trang thiết bị cần dùng cho công trình.
• Sơ đồ mặt bằng các phương án bố trí cũng như diện tích các kết cấu chịu lực chính bao gồm nền, cột, sàn, móng, dầm,…
• Phối cảnh của toàn bộ công trình sau khi kết thúc quá trình thi công.
• Các hệ thống công trình kỹ thuật bên trong bao gồm công trình kỹ thuật cấp điện – nước, thải nước, hệ thống thông gió, điều hoà nhiệt độ, hệ thống báo cháy, chữa cháy và hệ thống thông tin.
• Hệ thống lối thoát hiểm khi có sự cố bất ngờ xảy ra cũng như giải pháp chống cháy nổ cho công trình trong quá trình thi công.
• Xây dựng hệ thống cảnh quan bên ngoài như cây xanh, hàng rào, sân vườn,…
• Tổng diện tích mặt bằng sử dụng để tổ chức xây dựng và mặt bằng thi công các hạng mục quan trọng cho công trình.
• Mô hình chi tiết cho từng bộ phận hoặc toàn bộ công trình thi công.

Phần dự toán

Đối với phần dự toán, thiết kế kỹ thuật cần nêu rõ các nội dung cần thiết về vốn đầu tư, cụ thể gồm các hạng mục sau:

• Bắt buộc phải thể hiện được tổng số chi phí cần phải bỏ ra để thi công cho toàn bộ công trình.
• Tổng dự toán cần phải hợp lý và không được vượt tổng mức đầu tư được duyệt cho công trình.
• TDTXDCT bao gồm các dự toán xây dựng cụ thể cho từng hạng mục cũng như cho toàn bộ công trình.
• Chi phí quản lý dự án kèm theo dự đoán một số chi phí khác có thể phát sinh trong suốt quá trình xây dựng công trình.

Quy trình thiết kế kỹ thuật thi công

Ngày nay, quá trình hoàn thành thiết kế và xây dựng thường được chia thành nhiều giai đoạn để giúp quá trình thiết lập các mốc quan trọng để nộp báo cáo tiến độ. Đồng thời có thời gian để chuẩn bị hồ sơ để phê duyệt, giao dịch với khách hàng và quyết toán cho công trình. Theo đó, chúng ta có thể tạm chia quy trình thiết kế kỹ thuật thành 3 bước cơ bản sau.

Chuẩn bị và nghiên cứu tài liệu

Hiểu đơn giản thiết kế kỹ thuật là cụm từ nói đến các hoạt động của dự án diễn ra sau khi hoàn thành thiết kế chi tiết. Tuy nhiên, thiết kế kỹ thuật phải được hoàn thành trước khi hợp đồng xây dựng được đấu thầu hoặc bắt đầu quá trình thi công xây dựng.

Mặt khác, thiết kế kỹ thuật vẫn có thể tiếp tục hoàn thiện thông qua việc chuẩn bị thông tin sản xuất và tài liệu đấu thầu. Hoặc ngay cả khi đang thực hiện quá trình xây dựng. Đặc biệt, khi các khía cạnh của bản thiết kế lại được thực hiện bởi các nhà thầu phụ chuyên nghiệp.

Bởi vậy mà những người thiết kế chính phối hợp với nhau để chuẩn bị thiết kế kỹ thuật. Bản thiết kế kỹ thuật không chỉ được hoàn thành bởi đội ngũ thiết kế cốt lõi của khách hàng mà còn có sự góp mặt của các chuyên gia của nhà thầu phụ Do vậy, các bạn có thể tổ chức cuộc họp khởi động và mời một nhà thầu chuyên gia tham gia vào đầu giai đoạn để mang lại chất lượng công trình tốt nhất.

Qua cuộc họp này, một ma trận trách nhiệm thiết kế sẽ giúp cho đội ngũ làm việc một cách hiệu quả. Từ đó mà việc phân bổ nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm dự án cũng trở nên hợp lý hơn. Bên cạnh đó, bạn cũng cần chỉ định một người chịu trách nhiệm điều phối và tích hợp các khía cạnh khác nhau của thiết kế kỹ thuật để tránh phát sinh không mong muốn có thể xảy ra.

Thiết lập các vị trí chi tiết

Khi thiết kế kỹ thuật cần thiết lập các vị trí chi tiết cụ thể gồm:

• Thiết lập lưới gạch trần sao cho các phụ kiện ánh sáng, đầu phun nước và báo khói được đặt ở vị trí trung tâm của gạch.
• Thiết lập điều khoản truy cập vào các dịch vụ trong các khoảng trống của trần.
• Sử dụng các vị trí mullion cho các hệ thống ốp để chỉ ra những vị trí phân vùng giữa các văn phòng di động.
• Ưu tiên thiết lập hệ thống thoát nước để rơi hơn cho công việc ống trần, ống dẫn và trung kế điện. Mục đích giúp linh hoạt hơn trong định tuyến của nó sau này.
• Đến cuối giai đoạn thi công thì các thành phần chính của công trình, sự ăn khớp và mọi công việc đều cần được mô tả rõ ràng. Tất cả sẽ thông qua phần thiết kế và thông số kỹ thuật của thiết kế kiến trúc, kết cấu cũng như dịch vụ cơ khí. Đồng thời, người thiết kế cũng phải lập bảng dữ liệu và thông số kỹ thuật phác thảo thì mới có đủ thông tin cần thiết giúp việc phê duyệt cũng dễ dàng hơn.

Đánh giá

Việc đánh giá nên được thực hiện thường xuyên trong từng giai đoạn trong quá trình thiết kế. Điều này góp phần đánh giá được trình tự xây dựng, khả năng xây dựng, các giao diện của thiết kế cùng các chương trình dự án và rủi ro.

Có thể nhóm thiết kế khách hàng sẽ được yêu cầu xem xét thông tin thiết kế bằng những tài liệu này do các chuyên gia đề xuất. Mục đích để đảm bảo tích hợp đúng cách khiến thiết kế rộng hơn. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể tổ chức đến thăm cơ sở của các nhà thầu chuyên nghiệp để có cho mình nhiều cơ hội đánh giá các mẫu hoặc mô phỏng và để kiểm tra chứng kiến.

Bên cạnh đó, trong quá trình thiết kế sẽ có một số mẫu cần sự đồng ý của khách hàng. Khi khách hàng đã hài lòng với bản thiết kế này thì chuyên gia tư vấn chính nên đóng băng thiết kế và thông số kỹ thuật. Đồng thời, bạn cũng cần đưa ra các quy trình kiểm soát thay đổi và các phê duyệt theo quy định của luật để hoàn thành thiết kế.

Trên đây là toàn bộ thông tin giải đáp thiết kế kỹ thuật là gì. Hy vọng rằng bài viết đã giúp các bạn hình dung được khi nào thì cần sử dụng thiết kế kỹ thuật trong quá trình hành nghề. Mọi thắc mắc cần giải đáp, xin vui lòng liên hệ với Thép Trí Việt theo số hotline 091 816 8000 - 0907 6666 51 - 0907 6666 50 , chúng tôi sẽ phản hồi trong thời gian sớm nhất. 

Những câu hỏi về Thép Cho Người Việt bạn sẽ quan tâm

Thiết kế kỹ thuật là gì?

Thiết kế kỹ thuật là quá trình tạo ra các bản vẽ, mô hình và tài liệu chi tiết để mô tả một sản phẩm, hệ thống hoặc quá trình sản xuất. Nó bao gồm việc áp dụng các nguyên tắc khoa học, công nghệ và toán học để giải quyết các vấn đề thực tế và đáp ứng các yêu cầu cụ thể.

Tại sao thiết kế kỹ thuật lại quan trọng?

Thiết kế kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp, xây dựng đến công nghệ thông tin. Nó giúp: Đảm bảo chất lượng sản phẩm: Các sản phẩm được thiết kế kỹ thuật thường có độ tin cậy và hiệu suất cao hơn. Tối ưu hóa quá trình sản xuất: Thiết kế kỹ thuật giúp giảm thiểu chi phí và thời gian sản xuất. Đáp ứng các yêu cầu về an toàn và môi trường: Các sản phẩm được thiết kế kỹ thuật phải tuân thủ các tiêu chuẩn về an toàn và bảo vệ môi trường.

Những kỹ năng cần thiết để trở thành một nhà thiết kế kỹ thuật?

Để trở thành một nhà thiết kế kỹ thuật giỏi, bạn cần có: Kiến thức chuyên môn: Hiểu biết sâu rộng về các nguyên lý khoa học, kỹ thuật và toán học. Kỹ năng sử dụng phần mềm: Thành thạo các phần mềm thiết kế như AutoCAD, SolidWorks, ... Kỹ năng giải quyết vấn đề: Khả năng phân tích vấn đề, tìm ra giải pháp tối ưu. Kỹ năng làm việc nhóm: Làm việc hiệu quả trong một nhóm thiết kế. Sáng tạo: Đề xuất các ý tưởng mới và độc đáo.

Những lĩnh vực nào sử dụng thiết kế kỹ thuật?

Thiết kế kỹ thuật được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, bao gồm: Kỹ thuật cơ khí: Thiết kế máy móc, thiết bị, phương tiện giao thông. Kỹ thuật xây dựng: Thiết kế công trình dân dụng và công nghiệp. Kỹ thuật điện: Thiết kế mạch điện, hệ thống điện. Kỹ thuật hóa học: Thiết kế các quá trình sản xuất hóa chất. Kỹ thuật hàng không vũ trụ: Thiết kế tàu vũ trụ, máy bay.

Tương lai của thiết kế kỹ thuật sẽ như thế nào?

Với sự phát triển của công nghệ, thiết kế kỹ thuật đang ngày càng trở nên thông minh và tự động hóa hơn. Các công cụ thiết kế 3D, trí tuệ nhân tạo và thực tế ảo sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quá trình thiết kế. Những thông tin khác bạn cần biết: Các bước trong quá trình thiết kế kỹ thuật: Xác định yêu cầu, phác thảo ý tưởng, lập mô hình 3D, phân tích và tính toán, tạo bản vẽ kỹ thuật, kiểm tra và đánh giá. Các tiêu chuẩn và quy định trong thiết kế kỹ thuật: Để đảm bảo chất lượng và an toàn, các sản phẩm thiết kế phải tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định của quốc gia và quốc tế. Các phần mềm thiết kế kỹ thuật phổ biến: AutoCAD, SolidWorks, CATIA, Creo, ...