Thép có bị nam châm hút không? Đặc điểm từ tính của các loại thép

Chúng ta thường thấy nam châm được sử dụng để hút các vật liệu kim loại như sắt,  bạch kim, natri, magie… Vậy thép có bị nam châm hút không?  Hãy cùng Thép Trí Việt tìm hiểu về sự thật đằng sau tính chất nam châm của thép và những ứng dụng thú vị của loại vật liệu này trong cuộc sống hàng ngày.

Thép là gì?

Để có câu trả lời cho câu hỏi thép có bị nam châm hút không, trước tiên hãy cùng tìm hiểu thép là gì, tính chất, đặc điểm và phân loại để hiểu rõ hơn về loại vật liệu này. 

Thép là một loại vật liệu xây dựng có tên tiếng Anh là Steel, được cấu thành từ các hợp chất kim loại với thành phần chính là sắt (Fe), và được nung chảy với Cacbon (C) cùng một số nguyên tố khác.

Tính chất và đặc điểm của thép sẽ bị chi phối bởi thành phần các nguyên tố. Dựa vào đó, người ta có thể chia loại vật liệu xây dựng này ra đến 3000 loại. 

Tính chất chung của thép

Thép có tính dẫn nhiệt, dẫn điện mạnh, màu ánh kim, khi ở nhiệt độ từ 500 đến 600 độ C sẽ trở nên dẻo dai hơn. Ngược lại, nếu nhiệt độ dưới -10 độ C tính dẻo của vật liệu này sẽ giảm và khi đạt tới -45 độ C sẽ khiến thép bị giòn và dễ nứt. 

Thép được biết đến là loại vật liệu dễ định hình, có tính tổng hợp cao, mang đến nhiều công dụng, có thể ứng dụng đa lĩnh vực, nhất là trong các ngành công nghiệp, cơ khí, xây dựng…

Hàm lượng C càng cao thì thép có độ bền và độ cứng càng tốt nhưng lại giòn, dễ gãy và khó uốn cong. Ngược lại, hàm lượng C càng thấp thì độ dẻo càng tăng. 

Phân loại thép thông dụng trên thị trường

Trước khi tìm hiểu Thép có bị nam châm hút không cần biết các loại thép thông dụng. Hiện nay trên thị trường, thép được phân làm 3 loại chính, bao gồm: 

Thép Cacbon

Thép Cacbon có thành phần cấu tạo chính là Sắt (Fe) và Cacbon (C), các nguyên tố khác chiếm tỷ lệ rất ít, hầu như không đáng kể. Việc điều chỉnh hàm lượng Fe và C trong bảng thành phần có thể tạo ra vô số tính chất và công dụng khác nhau cho loại vật liệu này. Do đó, tính ứng dụng của thép Cacbon cũng trở nên đa dạng hơn. 

Lượng C trong thép Cacbon có thể được điều chỉnh theo các thành phần cụ thể như sau: Lượng C nhỏ hơn hoặc bằng 0,25%, lượng C trung bình từ 0,25 đến 0,6%, lượng C cao từ 0,6 đến 2%.

Thép hợp kim

Thành phần chính của thép hợp kim cũng được cấu thành từ 2 nguyên tố là Fe và C, ngoài ra còn có thêm các thành phần nguyên tố khác với hàm lượng khác nhau để thay đổi tính chất cơ học theo nhu cầu của người dùng. Thép hợp kim được chia thành 3 loại chính, bao gồm: 

• Thép có hàm lượng hợp kim thấp: tổng hàm lượng các kim loại khác trong thép nhỏ hơn hoặc bằng 2,5%. 
• Thép có hàm lượng hợp kim trung bình: tổng hàm lượng các kim loại khác trong thép giao động từ 2,5 đến 10%. 
• Thép có hàm lượng hợp kim cao:  tổng hàm lượng các kim loại khác trong thép trên 10%. 

Thép không gỉ

Thép không gỉ còn được biết đến với cái tên Inox, thép trắng. Đây là một dạng hợp kim của sắt, có chứa ít nhất 10,5% lượng Crom trong bảng thành phần.

Loại vật liệu này sở hữu những đặc tính nổi bật như: khả năng chống oxy hóa và chống ăn mòn tốt, không bị biến đổi màu sắc khi tiếp xúc với các điều kiện thời tiết môi trường khắc nghiệt. 

Thép không gỉ được chia thành bốn nhóm chính, bao gồm: 

Thép không gỉ Austenitic

Đây là một trong những loại thép không gỉ phổ biến nhất với một số mác thép như: SUS 301, 304, 304L, 316, 316L, 321, 310s… Loại thép này chứa ít nhất 7% nickel, 16% chromium, và nồng độ carbon (C) tối đa 0.08%. Sự kết hợp này tạo nên khả năng chống ăn mòn tốt trong phạm vi nhiệt độ rộng, tính linh hoạt của thép cao, dễ uốn cong, và dễ hàn. 

Thép Austenitic thường được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Tiêu biểu như: sản xuất đồ gia dụng, chế tạo bình chứa, ống công nghiệp, tàu thuyền công nghiệp, vỏ ngoài kiến trúc cùng nhiều công trình xây dựng khác.

Thép không gỉ Ferritic

Dòng này phổ biến với một số mác thép như SUS 430, 410, 409… Loại này chứa khoảng 12% – 17% chromium. Các loại chứa 12% chromium thường được sử dụng nhiều trong ngành kiến trúc, trong khi các loại chứa 17% chromium thường được ứng dụng trong sản xuất đồ gia dụng, nồi hơi, máy giặt…

Thép không gỉ Duplex

Loại thép này có tính chất nằm ở giữa hai loại Ferritic và Austenitic. Trong dòng này, có thể kể đến các mác thép như LDX 2101, SAF 2304, 2205, và 253MA. 

Loại thép Duplex chứa hàm lượng nickel thấp hơn nhiều so với loại Austenitic, nổi bật với độ bền chịu lực cao và độ mềm dẻo. Đây là loại vật liệu được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp hoá dầu, sản xuất giấy, sản xuất bột giấy, chế tạo tàu biển, và nhiều ứng dụng khác. 

Thép không gỉ Martensitic

Loại thép này chứa khoảng 11% đến 13% crom, có tính năng bền, chịu lực và độ cứng cực tốt, khả năng chống ăn mòn ở mức tương đối. Vật liệu này được ứng dụng rộng rãi trong việc sản xuất cánh quạt tuabin, lưỡi dao…

Thép có bị nam châm hút không? 

Thép có bị nam châm hút không? Trên thực tế, mỗi loại thép sẽ có đặc tính khác nhau, do đó tính nam châm của mỗi loại cũng có sự khác biệt. 

Thép Cacbon có bị nam châm hút không?

Thép Cacbon có tính nam châm và có thể bị nam châm hút. Khả năng bị nam châm hút của thép Cacbon xuất phát từ cấu trúc của nó và thành phần của thép. Thép cacbon thường chứa một lượng nhỏ carbon (thường từ 0,02% đến 2,1% carbon) cùng với chất sắt và có thể chứa một số tạp chất khác như manganese, silicon, và phosphorus.

Thép Cacbon có cấu trúc tinh thể được sắp xếp theo cấu trúc Ferrite cho phép tạo ra tính nam châm. Khi bạn đưa một nam châm gần một miếng thép cacbon, nam châm có thể hút miếng thép và giữ nó lại.

Tính nam châm của thép cacbon là một trong những đặc tính quan trọng của nó. Nhờ đó sản phẩm đã được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng liên quan đến từ tính và công nghệ nam châm.

Thép hợp kim có bị nam châm hút không?

Để biết thép có bị nam châm hút không đối với thép hợp kim thì bạn cần dựa vào thành phần cụ thể của hợp kim đó. Một số loại thép hợp kim có thể bị nam châm hút trong khi một số loại khác thì không. 

Các loại thép có chứa thành phần kim loại như sắt (iron), nickel (Ni), và cobalt (Co) là các kim loại ferromagnetic, có nghĩa là chúng có khả năng tạo ra từ tính. Bên cạnh đấy, lượng carbon có trong hợp kim cũng ảnh hưởng đến tính nam châm. 

Trong một số trường hợp, lượng nhỏ carbon có thể tạo ra sự cơ cấu trong cấu trúc tinh thể, giúp hợp kim trở nên ferromagnetic và có khả năng bị nam châm hút. Tuy nhiên, sự thiếu hụt cacbon trong thép hợp kim đủ để tạo ra lớp oxit bảo vệ bề mặt giống như trong thép không gỉ sẽ không bị nam châm hút.

Tóm lại, tính nam châm của thép hợp kim phụ thuộc vào tổ hợp giữa thành phần kim loại và lượng carbon có trong hợp kim đó. Các loại hợp kim có thành phần ferromagnetic và lượng carbon đủ lớn có thể bị nam châm hút. Trong khi các loại hợp kim không gỉ với lớp màng oxit bảo vệ bề mặt thường không bị hút bởi nam châm. 

Thép không gỉ có bị nam châm hút không?

Thép có bị nam châm hút không còn tùy thuộc vào chủng loại. Thép không gỉ được chia thành bốn loại, mỗi loại lại có đặc điểm từ tính khác nhau, cụ thể như sau: 

Thép không gỉ Ferritic

Loại này thường có tính từ tính và có khả năng bị hút bởi nam châm do chứa một lượng lớn hợp chất ferit trong thành phần hóa học. Ferit là một loại hợp chất của sắt và các nguyên tố khác. 

Cấu trúc tinh thể ferit kết hợp với sắt làm cho thép không gỉ Ferritic có tính từ tính. Tuy nhiên, các loại thép không gỉ Ferritic thường có tính từ tính yếu hơn so với thép Cacbon thông thường.

Thép không gỉ Martensitic

Thép có bị nam châm hút không đối với loại Martensitic? Điều đặc biệt về cấu trúc tinh thể của thép Martensitic làm cho chúng trở thành các vật liệu có khả năng từ tính và có thể bị hút bởi nam châm.

Thép không gỉ Duplex

loại thép này thường có tính từ tính và có khả năng bị hút bởi nam châm do chứa sự kết hợp của hai loại cấu trúc Austenitic và Ferritic. Phần lớn Ferritic trong thành phần của chúng đóng góp vào tính từ tính của thép Duplex.

Tuy nhiên, do có nhiều thành phần Austenitic hơn so với Ferritic nên chúng thường có tính từ tính yếu hơn. Bởi vậy thoại thép này có thể bị hút bởi nam châm nhưng khá nhẹ.

Thép không gỉ Austenitic

Đây là loại thép thường không có tính từ tính. Mặc dù inox 304 và inox 316 có nồng độ cao về sắt trong thành phần hóa học nhưng chúng không phải là loại sắt từ.

Tuy nhiên, nếu thép không gỉ Austenitic bị thay đổi cấu trúc tinh thể thông qua quá trình gia công cán nguội hoặc xử lý nhiệt đặc biệt, thì có thể tạo ra sự hình thành của Ferit ở một số vị trí, dẫn đến tính từ tính xuất hiện trong inox một phần.

Với những thông tin mà Thép Trí Việt cung cấp hy vọng đã giúp bạn có câu trả lời cho câu hỏi thép có bị nam châm hút không? Nếu bạn cần tư vấn kỹ hơn về các loại thép hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua số hotline 091 816 8000 - 0907 6666 51 - 0907 6666 50 … để được hỗ trợ tốt nhất.

Những câu hỏi về Thép Cho Người Việt bạn sẽ quan tâm

Tại sao không phải tất cả các loại thép đều bị nam châm hút?

Khả năng bị nam châm hút của thép phụ thuộc vào cấu trúc tinh thể và thành phần hóa học của nó. Các loại thép khác nhau có cấu trúc tinh thể khác nhau (ferritic, austenitic, martensitic, duplex). Cấu trúc ferritic có tính từ mạnh nhất, trong khi cấu trúc austenitic thường không có tính từ. Ngoài ra, hàm lượng các nguyên tố như carbon, crom, nickel cũng ảnh hưởng đến tính từ của thép.

Thép không gỉ có bị nam châm hút không?

Không phải tất cả các loại thép không gỉ đều bị nam châm hút. Thép không gỉ austenitic (như inox 304, 316) thường không bị nam châm hút do cấu trúc tinh thể của chúng. Tuy nhiên, thép không gỉ ferritic lại có tính từ và bị nam châm hút.

Làm thế nào để phân biệt thép bị nam châm hút và không bị nam châm hút?

Cách đơn giản nhất là dùng nam châm để kiểm tra. Nếu nam châm hút vào vật liệu, đó là thép có tính từ. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thông tin về mác thép để biết chính xác loại thép đó có tính từ hay không.

Tính từ của thép có ứng dụng gì trong thực tế?

Tính từ của thép được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như: Công nghiệp: Sản xuất các thiết bị điện, motor, máy phát điện, cảm biến từ trường. Xây dựng: Làm các cấu kiện chịu lực trong các công trình yêu cầu tính ổn định cao. Sinh học: Sản xuất các thiết bị y tế như máy chụp cộng hưởng từ (MRI).

Các yếu tố nào ảnh hưởng đến tính từ của thép?

Các yếu tố ảnh hưởng đến tính từ của thép bao gồm: Cấu trúc tinh thể: Cấu trúc ferritic có tính từ mạnh nhất. Thành phần hóa học: Hàm lượng carbon, crom, nickel ảnh hưởng đến tính từ. Nhiệt độ: Nhiệt độ có thể làm thay đổi cấu trúc tinh thể và ảnh hưởng đến tính từ. Biến dạng cơ học: Quá trình gia công lạnh có thể làm tăng tính từ của thép. Lưu ý: Đây chỉ là những thông tin cơ bản về từ tính của thép. Để hiểu sâu hơn, bạn có thể tham khảo thêm các tài liệu chuyên ngành về vật liệu hoặc hỏi ý kiến của các chuyên gia.