Thép có bị gỉ không? Làm thế nào để ngăn chặn quá trình gỉ thép

Thép là một chất liệu đa dụng được ứng dụng trong nhiều ngành nghề. Một trong những vấn đề được nhiều người quan tâm là thép có bị gỉ không? Tất nhiên thép cũng có thể bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh. 

Gỉ sét là một trong những vấn đề phổ biến đặc biệt là khi thép tiếp xúc với nước và không khí. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại thép đều bị gỉ và công nghệ hiện đại đã cho ra đời các loại thép chống gỉ. Hãy cùng Thép Trí Việt khám phá về thép và cách chúng chống lại hiện tượng gỉ sét.

Thép có bị gỉ không? 

Thép có thể bị gỉ tùy thuộc vào chất lượng và môi trường sử dụng. Thép là một hợp kim chứa chủ yếu là sắt, nếu được sản xuất và bảo quản đúng cách thì không dễ bị gỉ. Tuy nhiên, nếu bề mặt thép bị xước hoặc bị mài mòn, các tạp chất và độ ẩm có thể xâm nhập vào bên trong, gây ra quá trình oxi hóa và dẫn đến sự hình thành của rỉ sét.

Sắt oxit  hay còn gọi là gỉ sét được tạo thành khi các phân tử nước và khí oxi phản ứng với sắt trong thép. Sự rỉ sét giảm tính chất cơ học và độ bền của thép, dẫn đến tình trạng hỏng hóc và thiệt hại cho các sản phẩm và cấu trúc sử dụng thép. 

Môi trường ẩm ướt và axit cũng có thể làm cho thép bị gỉ. Vì vậy, để giảm thiểu quá trình oxy hóa, các nhà sản xuất thường sử dụng các phương pháp chống ăn mòn bằng cách bao phủ một lớp vật liệu khác trên bề mặt thép như sơn hoặc kim loại khác như kẽm hoặc nhôm.

Tuy nhiên, những tiến bộ trong công nghệ và quá trình sản xuất đã cho ra đời các loại thép chống gỉ sét, giúp tăng độ bền và tuổi thọ cho sản phẩm sử dụng thép. Thép không gỉ là một loại thép có khả năng chống lại sự ăn mòn cao hơn so với các loại thép thông thường. Tất nhiên vì chống gỉ nên loại thép này là sự lựa chọn hàng đầu cho nhiều công trình xây dựng và những ứng dụng khác hiện nay.

Độ bền của thép bị ảnh hưởng bởi những yếu tố cụ thể nào?

Các nguyên tố ảnh hưởng đến độ bền của thép bao gồm: cacbon, silic, mangan, photpho, lưu huỳnh, niken, crom, molybden, cu và nito. Các thành phần hóa học này có thể được sử dụng để điều chỉnh tính chất của thép để đáp ứng yêu cầu sử dụng cụ thể. Những yếu tố cụ thể ảnh hưởng đến độ bền của thép bao gồm:

• Hàm lượng cacbon: Hàm lượng cacbon trong thép ảnh hưởng đến độ bền và độ cứng của thép. Thép có hàm lượng cacbon cao sẽ có độ cứng cao hơn, nhưng độ dẻo bền kém hơn.
• Hàm lượng hợp kim: Hàm lượng các hợp kim khác nhau có thể cải thiện độ bền và khả năng chịu mài mòn của thép. Ví dụ, thép không gỉ có hàm lượng Cr và Ni cao sẽ có tính chống ăn mòn và độ bền cao hơn.
• Xử lý nhiệt: Quá trình xử lý nhiệt có thể cải thiện tính chất vật lý và cơ học của thép, bao gồm độ bền, độ cứng và độ dẻo.
• Môi trường sử dụng: Môi trường sử dụng có thể ảnh hưởng đến độ bền của thép. Chẳng hạn, thép sẽ bị ăn mòn nhanh hơn trong môi trường ẩm ướt hoặc hóa chất.
• Cấu trúc tinh thể: Cấu trúc tinh thể của thép có thể ảnh hưởng đến độ bền của nó. Các cấu trúc tinh thể khác nhau có thể cung cấp tính chất cơ học khác nhau cho thép.
• Thiết kế và sử dụng: Thiết kế và sử dụng của sản phẩm từ thép cũng ảnh hưởng đến độ bền của nó. Các vật liệu khác nhau và các ứng dụng khác nhau sẽ yêu cầu độ bền khác nhau cho sản phẩm từ thép.

Nguyên nhân gây ra hiện tượng gỉ ở thép là gì?

Sau khi trả lời được thép có bị gỉ không thì khách hàng cần tìm nguyên nhân gây ra hiện tượng này để phòng tránh. Khi lớp thụ động không thể hình thành hoặc đã bị phá hủy, thép sẽ không còn độ bền chống ăn mòn và sẽ bắt đầu bị gỉ. Các nguyên nhân gây ra việc lớp thụ động không hình thành hoặc bị phá hủy có thể bao gồm tác động của yếu tố môi trường, hóa chất, nhiệt độ và cả quá trình sản xuất và gia công của thép. Nguyên nhân gây ra hiện tượng gỉ ở thép có thể bao gồm:

• Tiếp xúc với nước hoặc độ ẩm: Nếu bề mặt thép tiếp xúc với nước hoặc độ ẩm, quá trình oxy hóa sẽ xảy ra nhanh hơn. Thép trong môi trường ẩm ướt sẽ bị ăn mòn nhanh chóng hơn so với thép được bảo quản khô ráo.
• Tiếp xúc với khí độc hại: Khí độc hại trong không khí như sulfur dioxide hoặc các hợp chất hóa học khác cũng có thể gây ra hiện tượng gỉ.
• Điện phân: Nếu các điểm trên bề mặt thép có điện thế khác nhau, quá trình điện phân có thể xảy ra và gây ra hiện tượng gỉ.
• Chất tẩy rửa: Nếu sử dụng chất tẩy rửa không đúng cách hoặc sử dụng chất tẩy rửa có tính axit cao, nó có thể gây ra ăn mòn và hiện tượng gỉ.
• Thiết kế không tốt: Thiết kế sản phẩm không tốt có thể dẫn đến sự tích tụ của nước trên bề mặt thép và tạo điều kiện cho quá trình oxy hóa xảy ra nhanh chóng hơn.

Các dạng oxy hóa của thép

Nguyên nhân quá trình oxy hóa đã được cung cấp. Tuy nhiên, ngoài việc trả lời câu hỏi về thép có bị gỉ không thì nhiều người cũng quan tâm đến việc, về bản chất có bao nhiêu loại ăn mòn thép, quá trình cụ thể diễn ra như thế nào?

• Ăn mòn bề mặt mài mòn: là hiện tượng xảy ra khi bề mặt của vật liệu bị mài hoặc chà nhẹ. Quá trình mài mòn này làm mất lớp bảo vệ của bề mặt, dẫn đến việc bề mặt bị ăn mòn nhanh hơn.
• Ăn mòn lỗ (Pitting): Là hiện tượng xảy ra khi bề mặt của vật liệu bị tấn công bởi chất tác động, gây ra các lỗ nhỏ trên bề mặt. Các lỗ này có thể tiếp tục phát triển và sâu hơn, gây ra sự suy giảm đáng kể về tính chất cơ học và độ bền của vật liệu.
• Ăn mòn liên hạt: Là hiện tượng xảy ra khi vật liệu bị ăn mòn trên toàn bộ bề mặt, chứ không chỉ ở một vài điểm nhất định. Việc ăn mòn liên hạt có thể làm mất tính chất cơ học của vật liệu, dẫn đến sự suy giảm đáng kể độ bền và độ tin cậy của nó.
• Ăn mòn tiếp xúc: Là hiện tượng xảy ra khi hai vật liệu khác nhau tiếp xúc với nhau và tác động lên nhau bởi các chất tác động như nước, hóa chất hoặc môi trường ẩm ướt. Quá trình này có thể dẫn đến sự ăn mòn nhanh hơn và tăng đáng kể sự suy giảm độ bền và độ tin cậy của vật liệu.

Gỉ sét có thể tác động như thế nào đến thép

Gỉ sét ảnh hưởng đến tính cơ học và độ bền của thép và các hợp kim sắt, gây thiệt hại cho tính thẩm mỹ và giá trị thương mại của sản phẩm. Nếu không được xử lý kịp thời  có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả hoạt động của các công trình xây dựng, cơ khí và hàng hải.

Gỉ thép cũng sẽ khiến giảm khả năng chịu tải của thép. Lớp gỉ tích tụ tại các vết nứt khiến việc chịu lực không đồng đều, thép sẽ không còn chịu được tải trọng như mới. Khi gỉ sét tích tụ trên bề mặt thép, nó có thể làm giảm diện tích tiết diện của thép. Điều này có nghĩa là một mẩu thép sẽ chịu được lực tải ít hơn so với trước khi bị ảnh hưởng bởi gỉ sét. Lớp gỉ này có thể làm giảm độ dẻo dai của thép và làm cho nó dễ bị vỡ hoặc gãy hơn. 

Bên cạnh đó, tính thẩm mỹ của thép cũng giảm đi đáng kể khi có lớp gỉ phía trên. Cây thép hay các vật dụng bằng thép không còn giữ được vẻ sáng bóng với màu bạc đặc trưng. Thay vào đó là những mảng ố vàng nhem nhuốc, kém vệ sinh.

Gỉ sét là nguyên nhân gây tai nạn trong sản xuất và vận hành các thiết bị. Quá trình này sẽ làm giảm độ bền và tính đàn hồi của vật liệu. Nếu không được thay thế kịp thời có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho sản phẩm và môi trường xung quanh. Việc kiểm soát và ngăn chặn sự hình thành gỉ sét trên các sản phẩm rất cần thiết để đảm bảo an toàn và chất lượng của các thiết bị và sản phẩm sử dụng thép và hợp kim sắt.

Làm thế nào để ngăn chặn thép bị gỉ

Sau khi trả lời được thép có bị gỉ không thì hãy cùng tìm hiểu cách để tránh gỉ thép. Để giữ cho các vật dụng bằng thép của bạn luôn trong tình trạng tốt nhất, không bị ảnh hưởng bởi sự xuất hiện của gỉ sét, điều quan trọng là bạn cần phải biết cách ngăn chặn nó. Sau đây là những cách để giữ cho vật dụng bằng thép trông mới và đẹp:

• Sử dụng thép không gỉ: Thép không gỉ có chất liệu bảo vệ chống ăn mòn và gỉ, thường được sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi tính chất chống ăn mòn cao như trong các thiết bị y tế, công nghiệp thực phẩm, tàu biển, máy bay, vv.
• Sơn chống gỉ: Sơn chống gỉ là một giải pháp rẻ tiền và hiệu quả để bảo vệ thép khỏi sự oxy hóa và ăn mòn. Các loại sơn chống gỉ thường chứa các hợp chất hóa học giúp ngăn chặn quá trình oxy hóa.
• Mạ kẽm: Mạ kẽm cũng là một giải pháp khá hiệu quả để bảo vệ thép khỏi gỉ sét. Quá trình này tạo ra một lớp bảo vệ bằng kẽm trên bề mặt thép, giúp ngăn chặn sự tiếp xúc giữa thép và không khí, nước hoặc các chất gây ăn mòn khác.
• Bảo trì định kỳ: Việc bảo trì định kỳ có thể giúp phát hiện sớm các dấu hiệu của sự ăn mòn và gỉ, tránh để chúng lan rộng và gây hậu quả nghiêm trọng cho các thiết bị. 

Thép không gỉ và thép thông thường có những điểm khác nhau nào?

Câu hỏi thép có bị gỉ không đã được giải đáp. Tuy nhiên, như đã nói, không phải loại thép nào cũng gỉ. Hiện nay, trên thị trường đã có loại thép không gỉ với nhiều tính năng vượt trội. 

• Về thành phần hóa học: Thép không gỉ và thép thông thường là hai loại kim loại có tính chất khác biệt. Thép không gỉ được làm từ hợp kim thép có chứa tối thiểu 10,5% crôm, đặc trưng là khả năng chống ăn mòn và không bị gỉ sét. Trong khi đó, thép thông thường là thép cacbon, có tính chất đàn hồi và chịu lực tốt, nhưng dễ bị ăn mòn và bị gỉ trong môi trường ẩm ướt.
• Tính chất vật lý: Thép thường có độ bền kéo thấp hơn so với thép không gỉ, nhưng lại có độ dẻo và dễ gia công tốt hơn. Thép không gỉ có độ bền cao hơn, độ cứng cao hơn, khả năng chống ăn mòn và chịu nhiệt tốt hơn so với thép thường.
• Ứng dụng: Cả hai loại thép đều có ứng dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp, xây dựng, sản xuất và gia công. Thép không gỉ thường được sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi tính chống ăn mòn cao như sản xuất thiết bị y tế, ngành thực phẩm, thiết bị đường sắt và hàng hải. Trong khi đó, thép thông thường được sử dụng rộng rãi trong xây dựng công trình, sản xuất ô tô, thiết bị điện tử, gia công cơ khí.
• Giá thành: Thép thường có giá thành rẻ hơn so với thép không gỉ. Tuy nhiên, giá thành của thép không gỉ có thể cao hơn đáng kể tùy thuộc vào loại thép và yêu cầu của ứng dụng.

Một số loại thép không gỉ thông dụng hiện nay

Thép không gỉ là một trong những vật liệu phổ biến được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày. Với độ bền cao và khả năng chịu được môi trường ẩm ướt, nó được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng như đồ gia dụng, thiết bị y tế, và các sản phẩm vệ sinh như vòi hoa sen và bồn tắm. Một số loại thép không gỉ thông dụng và những ứng dụng cụ thể như:

• Thép không gỉ 304: Thép không gỉ 304 là loại thép phổ biến nhất với thành phần hợp kim 18% Cr và 8% Ni. Vật liệu được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau, từ sản xuất đồ gia dụng đến ngành công nghiệp hóa chất và thực phẩm. 
• Thép không gỉ 316: Thép không gỉ 316 là một loại thép không gỉ cao cấp có thành phần hợp kim 16% Cr, 10% Ni và 2% Mo. Thép 316 được sử dụng trong các ngành công nghiệp khắt khe như dầu khí và hàng hải. 
• Thép không gỉ 409: Thép không gỉ 409 có thành phần hợp kim 11% Cr. Thép được sử dụng trong sản xuất ống xả ô tô vì tính năng chống ăn mòn của nó.
• Thép không gỉ 430: Thép không gỉ 430  có thành phần hợp kim 17% Cr. Đây là loại thép phổ biến được sử dụng trong các ứng dụng gia dụng. 
• Thép không gỉ 904L: Thép không gỉ 904L là một loại thép không gỉ cao cấp có thành phần hợp kim 19% Cr, 23% Ni và 4% Mo. Vật liệu được sử dụng trong các ứng dụng khắt khe như sản xuất hóa chất và dầu khí. Nó.

Thép có bị gỉ không đã được Thép Trí Việt giải đáp. Tùy theo mục đích sử dụng mà khách hàng có thể chọn loại thép không gỉ khác nhau để sử dụng. Khách hàng cần mua sắt thép, vật liệu xây dựng, tôn lợp chất lượng cao có thể liên hệ hotline Thép Trí Việt qua số 091 816 8000 - 0907 6666 51 - 0907 6666 50 để được hỗ trợ. Chúng tôi cung cấp đa dạng sản phẩm ngành xây dựng từ nhiều thương hiệu uy tín, có CO CQ đầy đủ, hóa đơn hợp đồng rõ ràng và mức giá cực kỳ ưu đãi cho khách hàng.

Những câu hỏi về Thép Cho Người Việt bạn sẽ quan tâm

Tại sao thép lại bị gỉ sét?

Thép bị gỉ sét là do quá trình oxy hóa. Khi tiếp xúc với không khí ẩm và nước, sắt trong thép sẽ phản ứng với oxy tạo thành oxit sắt, thường được gọi là gỉ sét. Gỉ sét có cấu trúc xốp, dễ bong tróc và làm giảm độ bền của thép.

Những yếu tố nào làm tăng tốc độ gỉ sét của thép?

Độ ẩm: Môi trường ẩm ướt là điều kiện lý tưởng cho quá trình oxy hóa xảy ra. Nhiệt độ: Nhiệt độ cao làm tăng tốc độ phản ứng hóa học, khiến thép dễ bị gỉ sét hơn. Chất điện giải: Các chất như muối, axit có trong nước biển, đất ẩm sẽ tăng cường quá trình ăn mòn điện hóa, làm thép gỉ nhanh hơn. Vết xước, vết lõm: Các vết thương trên bề mặt thép tạo điều kiện cho oxy và nước xâm nhập, gây ra gỉ sét cục bộ.

Gỉ sét gây ra những tác hại gì?

Giảm độ bền: Gỉ sét làm giảm độ bền của cấu trúc thép, có thể dẫn đến sập đổ, hư hỏng. Mất thẩm mỹ: Sản phẩm bằng thép bị gỉ sét trông xấu xí, mất giá trị sử dụng. Tốn kém: Việc sửa chữa, thay thế các sản phẩm bị gỉ sét tốn kém cả về thời gian và tiền bạc.

Làm thế nào để ngăn chặn quá trình gỉ sét của thép?

Sơn phủ: Tạo một lớp màng bảo vệ trên bề mặt thép để ngăn không khí và nước tiếp xúc với sắt. Mạ: Phủ một lớp kim loại khác như kẽm, crom lên bề mặt thép để tạo thành một lớp bảo vệ. Hợp kim: Tạo ra các hợp kim thép có chứa các nguyên tố như crom, niken để tăng khả năng chống gỉ sét. Chất chống gỉ: Sử dụng các chất chống gỉ để tạo một lớp màng bảo vệ trên bề mặt thép. Cách ly: Giữ cho thép luôn khô ráo, tránh tiếp xúc trực tiếp với nước và môi trường ẩm ướt.

Có những biện pháp nào để xử lý thép đã bị gỉ sét?

Làm sạch: Loại bỏ lớp gỉ sét bằng các phương pháp cơ học hoặc hóa học. Chống gỉ: Tiến hành các biện pháp chống gỉ như sơn phủ, mạ hoặc sử dụng chất chống gỉ. Thay thế: Nếu mức độ gỉ sét quá nghiêm trọng, cần thay thế các bộ phận bị hư hỏng. Lưu ý: Việc lựa chọn phương pháp ngăn chặn hoặc xử lý gỉ sét phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại thép, môi trường sử dụng, điều kiện kinh tế...